Een vriend mailde me. Hij schreef: ‘Je laat in je blog regelmatig het woord religieus vallen, kan ik weer niet rijmen met je aanval op dat naaicluppie, die erg religieus en dogmatisch bezig zijn. De religieuze Ron, wasdanouweer?’
Je hoeft natuurlijk niks religieus te noemen, dus kan zijn dat ik alleen maar zand strooi. Gewoon leven is genoeg. Maar toch. Blijkbaar is er iets.
Wat die vriend bedoelt is (denk ik) institutionele of zelfs dogmatische religie. Het instituut als richtsnoer, de vorm als object van verering, het verengen en verdingen van wat zonder begin of einde is. Religie als eredienst voor aan elkaar genaaide lapjes stof, als devotie voor een altaar, als zweren bij het dragen van lange Japanse gewaden naar dertiende-eeuws ontwerp tijdens zazen. Dat is verkeerde gerichtheid. Die religie bedoel ik niet.
Er zijn ook mensen die vinden dat religie her-verbinden betekent, naar het Latijnse re-ligere. Dat impliceert een beweging van één plek naar een andere. Je was ooit verbonden, je bent het niet meer, maar doordat je bepaalde dingen doet, bijvoorbeeld ‘meditatie’, word je dat weer. Die religie bedoel ik ook niet. Je zit er geen millimeter naast, er is geen stap uit het onvolkomen paradijs van het bestaan gezet, dus is er ook geen terugkeer mogelijk. Je zit er middenin.
Dan heb je natuurlijk nog het gangbare gebruik van de term, waarbij religie verwijst naar een godsdienstige stroming. Dat is weer heel wat anders.
Wat ik wel bedoelde is lastiger te omschrijven. Niet zozeer religie maar religieus, wat betekent dat? Waarom komt die term op bij het leven van dag tot dag? Wat maakt leven religieus? En is het geen aanmatiging om dat te zeggen, bij alle feilbaarheid? Toch heb ik dat gevoel heel sterk, leven als religieus. Leven als ontstaan vanuit een pure zijnsgrond, als het belangeloze, niet-gerichte (doelloze zo je wilt, maar niet verkeerd opvatten). Religieus als leven vanuit de stilte, als luisterend vorm geven aan het vormloze, zo puur als je kunt, juist ook met alle feilbaarheid.
Ik stop maar weer, ik moet oppassen dat ik niet doordraaf, dan kan ik mijn eigen teksten gaan quoten als voorbeeld van hoe je veel ophef kunt maken om niets. Het is niet alleen lastig te omschrijven, het is onmogelijk. Maar zoiets bedoelde ik dus.
Overigens, en hier gaan mensen misbruik van maken, een altaar met boeddha of een zenslabbetje is natuurlijk ook een expressie van het vormloze - ieks!! Snel wegwezen. Toch maar niet doen hoor! Kun je overal wel een draai aan geven.
Je hoeft natuurlijk niks religieus te noemen, dus kan zijn dat ik alleen maar zand strooi. Gewoon leven is genoeg. Maar toch. Blijkbaar is er iets.
Wat die vriend bedoelt is (denk ik) institutionele of zelfs dogmatische religie. Het instituut als richtsnoer, de vorm als object van verering, het verengen en verdingen van wat zonder begin of einde is. Religie als eredienst voor aan elkaar genaaide lapjes stof, als devotie voor een altaar, als zweren bij het dragen van lange Japanse gewaden naar dertiende-eeuws ontwerp tijdens zazen. Dat is verkeerde gerichtheid. Die religie bedoel ik niet.
Er zijn ook mensen die vinden dat religie her-verbinden betekent, naar het Latijnse re-ligere. Dat impliceert een beweging van één plek naar een andere. Je was ooit verbonden, je bent het niet meer, maar doordat je bepaalde dingen doet, bijvoorbeeld ‘meditatie’, word je dat weer. Die religie bedoel ik ook niet. Je zit er geen millimeter naast, er is geen stap uit het onvolkomen paradijs van het bestaan gezet, dus is er ook geen terugkeer mogelijk. Je zit er middenin.
Dan heb je natuurlijk nog het gangbare gebruik van de term, waarbij religie verwijst naar een godsdienstige stroming. Dat is weer heel wat anders.
Wat ik wel bedoelde is lastiger te omschrijven. Niet zozeer religie maar religieus, wat betekent dat? Waarom komt die term op bij het leven van dag tot dag? Wat maakt leven religieus? En is het geen aanmatiging om dat te zeggen, bij alle feilbaarheid? Toch heb ik dat gevoel heel sterk, leven als religieus. Leven als ontstaan vanuit een pure zijnsgrond, als het belangeloze, niet-gerichte (doelloze zo je wilt, maar niet verkeerd opvatten). Religieus als leven vanuit de stilte, als luisterend vorm geven aan het vormloze, zo puur als je kunt, juist ook met alle feilbaarheid.
Ik stop maar weer, ik moet oppassen dat ik niet doordraaf, dan kan ik mijn eigen teksten gaan quoten als voorbeeld van hoe je veel ophef kunt maken om niets. Het is niet alleen lastig te omschrijven, het is onmogelijk. Maar zoiets bedoelde ik dus.
Overigens, en hier gaan mensen misbruik van maken, een altaar met boeddha of een zenslabbetje is natuurlijk ook een expressie van het vormloze - ieks!! Snel wegwezen. Toch maar niet doen hoor! Kun je overal wel een draai aan geven.
RSS Feed
